مطالعه رسوب شناسی و آلودگی فلزات سنگین در نهشته های تبخیری پلایای گاوخونی (جنوب شرق اصفهان)

پلایای گاوخونی از دو محیط رسوبی دلتایی و دریاچه پلایایی و 4 رخساره گلی، گلی- نمکی، ماسه ای- نمکی و نمکی تشکیل شده است. رخساره نمکی شامل زیر رخساره های نمکی صورتی، سفید و سیاه بوده که با ضخامت متغیر، حداکثر یک متر، بخش اعظمی از سطح پلایا را می پوشاند. همچنین انواع ساختارهای رسوبی از قبیل ترک های گلی، سطوح حفره دار، اشکال گل کلمی، پلی گون های نمکی و پشته های پلی گونی در این رخساره ها شناسایی و مطالعه گردید. تجزیه ژئوشیمیایی xrd و مطالعه مقاطع نازک تهیه شده از نمونه ها، حضور کانی هالیت با بافت جناغی به مقدار زیاد و کانی بیشوفیت به مقدار خیلی جزیی را به اثبات رسانید. آزمایشات ژئوشیمیایی بر روی نهشته های تبخیری نشان داد که عناصر نقره و کبالت به سمت جنوب روند افزایشی داشته در حالی که بقیه عناصر روند مشخصی را نشان نمی دهند. همچنین عناصر سرب، منگنز و مس تمایل زیادی به جذب در نمونه های حاوی جلبک سبز dunaliella دارند، به علاوه غلظت کادمیوم، استرانسیم، کبالت، نیکل، روی و منگنز به دلیل جانشینی این عناصر در ساختمان کانی های کلسیم دار و آهن دار در نمونه های نمک حاوی مواد آواری در غرب و جنوب غرب افزایش نشان می دهد. عناصر کادمیوم، نقره، نیکل و به مقدار جزیی سرب از حد میانگین استانداردهای جهانی بالاتر بوده و آلودگی نشان می دهند. همچنین شاخص تعیین آلودگی محیط نظیر فاکتور غنی شدگی مشخص نمود که عناصر کادمیوم و نقره غنی شدگی بالا، نیکل دارای غنی شدگی متوسط و بقیه عناصر غنی شدگی پایینی دارند.